2019-2020 eğitim öğretim yılı 7. Sınıf 1. temada (ERDEMLER) yer alan MUNİSE adlı metnin günlük ders planını sayfa sonundaki linkten indirebilirsiniz.
1. BÖLÜM
Ders : TÜRKÇE
Sınıf : 7
Tema / Metin Adı : ERDEMLER / MUNİSE
Konu : Başlık / Metin türleri / Ana fikir ve Konu / Atasözleri ve deyimler / Çekim Ekleri / Hikaye Edici Metinler / Söz Sanatları (Kişileştirme, konuşturma, karşıtlık ve abartma)
2. BÖLÜM
KAZANIMLAR
OKUMA
T.7.3.1.Noktalama işaretlerine dikkat ederek sesli ve sessiz okur.
T.7.3.5. Bağlamdan hareketle bilmediği kelime ve kelime gruplarının anlamını tahmin eder.
T.7.3.6. Deyim ve atasözlerinin metne katkısını belirler
T.7.3.8. Metindeki söz sanatlarını tespit eder. Kişileştirme, konuşturma, karşıtlık ve abartma
T.7.3.9. Çekim eklerinin işlevlerini ayırt eder.
T.7.3.19. Metinle ilgili soruları cevaplar. Metin içi ve metin dışı anlam ilişkileri kurulur.
T.7.3.20. Metinle ilgili sorular sorar.
T.7.3.21. Metindeki hikâye unsurlarını belirler.
T.7.3.29. Metin türlerini ayırt eder.
KONUŞMA
T.7.2.2. Hazırlıksız konuşma yapar.
T.7.2.4. Konuşmalarında beden dilini etkili bir şekilde kullanır.
T.7.2.5. Kelimeleri anlamlarına uygun kullanır.
YAZMA
T.7.4.3. Hikâye edici metin yazar.
T.7.4.4. Yazma stratejilerini uygular.
YÖNTEM VE TEKNİKLERİ
Okuma, bölerek okuma, inceleme, günlük hayatla ilişkilendirme ve günlük hayattan örnekler verme, ilişki kurma
ARAÇ-GEREÇLER VE KAYNAKÇA
İmla kılavuzu, sözlük, deyimler ve atasözleri sözlüğü, EBA, İnternet, kütüphane, Çalıkuşu romanı…
ÖĞRETME-ÖĞRENME ETKİNLİKLERİ
Dikkati Çekme
Öğrencilere çocukluk anılarımızdan bir tane anlatılacak. Çalıkuşu romanı elimizde olacak ve daha önce okuyup okumadıkları sorulacak. Reşat Nuri Güntekin’den bahsedilecek.
Güdüleme
Bu hafta 16.sayfadaki MUNİSE adlı metnini işleyeceğimiz öğrencilere duyurulacak. Bu metni işledikten sonra öğretmenlik mesleğini daha çok sevip bu mesleğe daha fazla ilgi gösterecekleri vurgulanacak. Ayrıca sahip olduğunuz imkanların değerini anlayacakları öğrencilere iletilecek.
Gözden Geçirme
Yalnızlık kavramı üzerinde durulacak. Öğrencilerin kavramla ilgili fikirleri alınacak.
DERSE GEÇİŞ
- Dikkati çekme sorusu sorulduktan sonra öğrencilerden metnin içeriğini tahmin etmeleri istenecek.
- Metnin
başlığı ve görselleri hakkında öğrenciler görsel okuma etkinliği
yapacaklar.
- Metnin içeriği öğrenciler tarafından tahmin edilecek.(Metinde neler anlatılmış olabilir?)
- Ders kitabındaki görseller öğrencilere incelettirilecek ve öğrencilerin dikkati parça üzerine çekilecek.
- Parça öğrenciler tarafından parçalı okuma yöntemiyle okunacak.
- Öğrenciler sessiz okuma yaparak anlaşılmayan, anlamı bilinmeyen kelimelerin altını çizecekler.
- Anlaşılmayan, anlamı bilinmeyen kelimelerin anlamı ilk önce sözcüğün gelişinden çıkarılmaya çalışılacak. Anlamı sözlükten bulunacak, öğrenciler tarafından Türkçe defterinin arkasında yer alan sözlük defterlerine yazılacak.
- Anahtar kelimeler belirlenecek: çocuk, yalnızlık, ümit, evlat edinme, Zeyniler Köyü, mektep
1. Etkinlik
Anlamları verilen kelimeler metinden bakılarak bulunacak.
havadis
müddet
fanila
aba
minnet
viran
munis
sefil
akis
2. Etkinlik
Metindeki deyimler bulunacak.
üstüne yürümek: Korkutmak, yıldırmak ereğiyle saldıracakmış gibi davranmak, üstüne doğru saldırırcasına gitmek.
sokaklara dökülmek: Herhangi bir sebeple toplu halde dışarı çıkmak.
kulak vermek: Dikkatli bir biçimde dinlemek, değer vermek, önemsemek.
kendine gelmek: Bayıldıktan sonra ayılmak, bilinci açılmak.
3. Etkinlik
Metinle ilgili sorular öğrencilerce cevaplanacak ve sınıfça değerlendirilecek. Deftere cevaplar not edilecek.
4. Etkinlik
Öğrenci metnin bağlamında iki soru hazırlayacak ve arkadaşlarına sorularını soracak. Soruların açık uçlu olmasına dikkat edilecek.
5. Etkinlik
Konu: Bir köy öğretmeni ve yetim bir kız öğrencinin arasında yaşananlar.
Yer: Zeyniler Köyü
Olay Örgüsü: Küçük bir kız çocuğu üvey annesinden eziyet görüp evden kaçar. Gün sonunda Feride öğretmeninin evine gelir. Feride öğretmen kapısına gelen baygın haldeki kız çocuğu ile ilgilenerek ona sahip çıkar.
Kişiler: Munise, Feride Öğretmen, Hatice Hanım
Zaman: Bir kış günü
6.Etkinlik
Metinde geçen benzetme cümleleri bulunacak. Söz sanatları (kişileştirme, benzetme, abartma, konuşturma) öğrencilere kavratılacak.
- Son kuvvetini tükettiği anlaşılan Munise, kollarımda baygın gibiydi.
- Fırtına içinde viran bir gemi teknesi gibi sallanan bu sefil ve karanlık oda, ocağın kızıl akisleri içinde birdenbire öyle munis ve mesut bir yuva olmuştu ki…
- Samanlar insanı yatak gibi sıcak tutuyormuş.
7.Etkinlik
“Eba video” bölümünden video kaldırıldığı için Youtube’den Munise’in ölümü sahnesi öğrencilere izlettirilecek. Okudukları “Munise” adlı metin ile izledikleri video filmi yönerge doğrultusunda karşılaştıracaklar.
8.Etkinlik
Çekim eklerinden kip ekleri öğrencilere kavratılacak sonra etkinlik yapılacak.
KİP EKLERİ
Kip Eki : Fiillerin yapılış amacını ve zamanını bildiren eklerle almış oldukları biçimine “kip” denir. Kipler iki
grupta incelenir:
A) Bildirme (Haber) Kipleri
B) Dilek (Tasarlama) Kipleri
HABER KİPLERİ : İşin, oluşun, hareketin gerçekleşme zamanını; işin yapıldığını, yapılacağını veya
yapılmakta olduğunu haber verirler. Haber verdikleri zamanın adıyla anılırlar.
1. Geçmiş Zaman
a. Görünen (-di’li) Geçmiş Zaman: Geçmişte yaşadığımız veya gördüğümüz fiilleri anlatmak için
kullanılır. Fiil tabanına -di eki getirilerek yapılır. Bu yüzden di’li geçmiş zaman kipi de denir.
Fiil Tabanı -dı,-di,-du,-dü, -tı,-ti,-tu,-tü şahıs eki
Sev di m
Yaz dı n
Oku du
Git ti k
Sat tı nız
Uç tu lar
b. Duyulan (-miş’li) Geçmiş Zaman Kipi : Fiilin, önceden gerçekleştiğini bildirir. Ancak söyleyen fiilin
yapıldığını görmemiş, başkasından duymuştur. Fiil tabanına -miş eki getirilerek yapılır.
Fiil Tabanı -mış, -miş, -muş, -müş Şahıs Eki
Sev miş im
Kazan mış sın
Kork muş —-
2.Şimdiki Zaman Kipi: Fiilin şu an gerçekleşmekte olduğunu bildirir. Fiil tabanına -( ) yor eki getirilir. Sev
(i) yor um
Dikkat: – ( ) yor eki kendinden önceki geniş sesliyi (a, e) daraltır. Gör me yor um —-Görmüyorum.
Dikkat: Şimdiki zaman anlamı -mekte, -makta ekiyle de sağlanabilir. Ders çalışıyorum / Ders çalışmaktayım.
3.Gelecek Zaman Kipi: Fiilin daha sonra gerçekleşeceğini bildirir. Fiil tabanına -ecek, -acak getirilerek
yapılır.
Fiil Tabanı -ecek/-acak şahıs eki
Sev eceğ im
Anla y acak sın
Bekle y ecek …..
Çalış acağ ız
Başar acak sınız
Gör ecek ler
4. Geniş Zaman Kipi: Fiilin her zaman yapıldığını veya yapılabileceğini bildirir. Fiil tabanına -( )r eki
getirilerek yapılır. Fiil tabanı+ [-( ) r ]+ şahıs eki (Sev-e-r-im)
DİKKAT : Geniş zamanın olumsuzu yapılırken -( ) r kullanılmaz. Yerine -me, -ma, -mez, -maz kullanılır.
(Severim…Sevmem, Anlarız….anlamayız, Okur…okumaz,çalışırsınız….çalışmazsınız)
Örnek Soru: “Dağ dağa kavuşmaz, insan insana kavuşur” Cümlesindeki fiillerin zamanı hangi seçenekte
doğru verilmiştir?
A) Şimdiki zaman-geniş zaman
B) Geniş zaman-geniş zaman
C) Gelecek zaman-gelecek zaman
D) Geçmiş zaman-geçmiş zaman
Çözüm: kavuş-maz / kavuş-ur (her zaman) (geniş zaman) (Geniş zamanın olumsuzu -mez, -maz, veya -me,
-ma ile yapılır)
DİLEK KİPLERİ
1. Gereklilik Kipi : Eylemin mutlaka gerçekleşmesi gerektiğini bildirir. Fiil tabanına -meli, -malı ekleri
getirilerek yapılır. (Sev-meli-y-iz)
2. Dilek-Şart Kipi: İşin, oluşun, hareketin gerçekleşmesi ,başka bir eylemin olması şartına bağlı olduğu
durumlarda fiil tabanına -se, -sa ekleri getirilerek yapılır. Hem dilek hem de şart anlamı görülebilir.
Çalışırsan kazanırsın.(Şart) / Şimdi Konya’da olabilsem. (Dilek)
3. İstek Kipi: Eylemin yapılması veya yapılmaması istendiği durumlarda kullanılır. Ğenellikle birinci
tekil ve birinci çoğul şahıslarda kullanılır. Fiil tabanına -e, -a ekleri getirilerek yapılır. Sev-e-lim, çalışa-
yım…
4. Emir Kipi : Eylemin yapılmasını veya yapılmamasını başkasından isteme durumunda kullanılır.
DİKKAT : Emir kipinin eki yoktur. Buna göre kök halindeki bütün fiiller, emir kipindedir. Üçüncü tekil
ve çoğul kişilere göre, emir kipinde çekimlenmiş fiillere -sin eki getirilir. (Gel-, dur-, otur-, /gelsin,
dursun, otursun/gelsinler, dursunlar, otursunlar)
Kaç saat geçtiğini bilmiyorum İnsan böyle hâllerde zaman hissini kaybediyor. Mezarlık tarafındaki kapıya vuruyorlar gibi bir ses işitmeye başladım. Rüzgârdan başka ne olabilirdi? Fakat hayır, bu rüzgâr sarsıntısından başka bir şeydi. Yatağımdan doğrularak kulak verdim ve gecenin içinde bir insan iniltisi işitir gibi oldum. Hemen yatağımdan fırladım, omuzlarıma bir örtü alıp aşağı koşmaya başladım.
9. Etkinlik
Çekim eklerinden kip ekleri ile ilgili etkinlik yapılacak.
uyusa → -sa
bulun → -un
ağlıyor → -yor
yapalım → -a-lım
söylememiş → -me -miş
olmalı → -malı
korkar → -ar
10. Etkinlik
Etkinlikte yer alan Mevlana’nın sözleriyle ilgili sınıfta öğrenciler konuşturulacak.
11. Etkinlik
Öğrenciler yazmaya başlamadan önce yazım ve noktalama kurallarına uymaları gerektiği belirtilecek. Başlığı mutlaka yazmaları gerektiği ifade edilecek.
GELECEK DERSE HAZIRLIK
Bir sonraki metnin hazırlık çalışmaları araştırılıp yapılması istenecek.
3. BÖLÜM
Ölçme-Değerlendirme
Öğrendiğiniz söz sanatlarına birer örnekler veriniz.
Dersin Diğer Derslerle İlişkisi
Okurken yorum yapabilme, problem çözme, düşündüğünü tasarlama, yazarken imla ve noktalamaya diğer derslerde de dikkat etmeleri sağlanır.
Sefa AVCILAR
Türkçe Öğretmeni
16.09.19
Okul Müdürü
2019-2020 eğitim öğretim yılı 7. Sınıf 1. temada (ERDEMLER) yer alan MUNİSE adlı metnin günlük ders planını buradan indirebilirsiniz.