|
Öğrenci
Kazanımları /Hedef ve Davranışlar
|
OKUMA
T.7.3.1.
Noktalama işaretlerine dikkat ederek sesli ve sessiz okur. T.7.3.2. Metni
türün özelliklerine uygun biçimde kullanır.
T.7.3.6.
Deyim ve atasözlerinin metne katkısını belirler.
T.7.3.9.
Çekim eklerinin işlevlerini ayırt eder.
a) Fiil çekim ekleri (kip ve kişi ekleri)
üzerinde durulur
T.7.3.16.
Metnin konusunu belirler.
T.7.3.17.
Metnin ana fikrini/ana duygusunu belirler.
T.7.3.18.
Metindeki yardımcı fikirleri belirler.
T.7.3.29.
Metin türlerini ayırt eder.
KONUŞMA
T.7.2.2. Hazırlıksız konuşma yapar.
T.7.2.6. Konuşmalarında uygun geçiş ve bağlantı
ifadelerini kullanır. Oysaki, başka bir deyişle, özellikle, ilk olarak ve son
olarak ifadelerini kullanmaları sağlanır.
YAZMA
T.7.4.4.
Yazma stratejilerini uygular. Not alma, özet çıkarma, serbest, kontrollü,
kelime ve kavram havuzundan seçerek yazma, bir metinden hareketle yazma ve
duyulardan hareketle yazma gibi yöntem ve tekniklerin kullanılması sağlanır.
T.7.4.7. Yazılarını zenginleştirmek için atasözleri,
deyimler ve özdeyişler kullanır.
|
|
Kullanılan Eğitim
Teknolojileri-Araç, Gereçler ve Kaynakça
* Öğretmen * Öğrenci
|
İmla kılavuzu, sözlük, deyimler ve
atasözleri sözlüğü, EBA, tdk.gov.tr, Karagöz-Hacivat
videosu, masaüstü karagöz Hacivat gölge oyun seti
|
|
• Derse Geçiş
Öğrencilerden metnin biçimine bakarak türü hakkında
bilgi vermeleri istenecek.
Metnin
başlığı ile görselleri arasında öğrencilerin bağlantı kurması
sağlanacak.
Parça iki öğrenci tarafından karakterler
üzerinden okunacak.
Daha sonra her öğrenci metni daha iyi anlamak için sessiz okuma yapacak. Anlamı
bilinmeyen kelimelerin altını çizecekler.
Anlaşılmayan, anlamı bilinmeyen kelimelerin
anlamı ilk önce sözcüğün gelişinden çıkarılmaya çalışılacak. Anlamı
sözlükten bulunacak, öğrenciler tarafından Türkçe defterinin arkasında
yer alan sözlük defterlerine anlamlarıyla beraber yazılacak. Sonrasında
her bir sözcük cümle içinde
kullanılacak.
1. Etkinlik
Cümlelerden hareketle deyimlerin anlamları tahmin edilecek ve
sonrasında akıllı tahtadan tdk deyimler sözlüğünden ve öğrencilerin deyimler
sözlüğünden yararlanarak deyimlerin anlamları bulunacak.
Hesabını bilmek: Boş yere para
harcamamak, tutumlu davranmak.
Dara düşmek: Herhangi bir
durumla başı sıkışmak.
Gözüne uyku
girmemek: Hiç uyuyamamış olmak ya da
uykusuz kalmak.
İpucu Vermek: Aranan şeye ya da
gerçeğe ulaşmayı sağlayabilecek birtakım küçük bilgiler vermek.
İpin ucunu kaçırmak: Yönetimde veya
bir şeyi kullanmada gereken ölçüyü yitirmek.
Atsan atılmaz
satsan satılmaz: İşe yaramayan veya sıkıntı
verdiği hâlde vazgeçilemeyen şeyler ve kimseler için söylenen bir söz.
Kalp kırmak: Kaba bir söz ya da
davranışla birinin gönlünü incitmek.
İçini dökmek: Derdini anlatmak,
iç dünyasındaki duygu ve düşüncelerini bir bir anlatmak.
Kıymetini bilmek: Önemini, değerini
bilmek.
2. Etkinlik
Metinden hareketle sorular cevaplanacak. Cevaplar Türkçe
defterine yazılacak.
3. Etkinlik
Metnin konusu, ana fikri ve yardımcı
fikirler bulunacak.
Metnin Konusu: Hacivat’ın, Karagöz’le barışmak için gösterdiği çabalar ve
sonunda barışmaları
Metnin Ana Fikri: Dostlarımızın kıymetini bilmeli, onlara küsmemeliyiz.
Metnin Yardımcı Fikirleri: İnsanların gönlünü almak için onlarla hediyeleşmeliyiz.
Bayramlarda sevdiklerimizle, tanıdıklarımızla bayramlaşmalıyız. Kimsenin
kalbini kırmamalıyız.
4. Etkinlik
Etkinlikte empati kurdurup çocuklar
Hacivat’ın yerine geçerek Karagöz’e
hangi ipuçları verebileceğini
arkadaşlarına açıklayacaklar.
İyi
günde de kötü günde de her zaman senin yanındadır.
Dert
ortağın ve sırdaşındır.
Ona
her zaman güvenebilirsin. Seni yarı yolda bırakmaz.
Senin
en yakınındır ama aranızda kan bağı yoktur.
5.Etkinlik
Zaman ve dilek kipleri anlatılarak etkinlik yapılır.
ZAMAN KİPLERİ : İşin, oluşun, hareketin
gerçekleşme zamanını; işin yapıldığını, yapılacağını veya yapılmakta olduğunu
haber verirler. Haber verdikleri zamanın adıyla anılırlar.
1. Geçmiş Zaman
a.
Görünen (-di’li) Geçmiş Zaman: Geçmişte yaşadığımız veya gördüğümüz fiilleri anlatmak için kullanılır.
Fiil tabanına -di eki getirilerek yapılır. Bu yüzden di’li geçmiş zaman kipi
de denir.
-dı,-di,-du,-dü, -tı,-ti,-tu,-tü şahıs eki
Sev
Yaz dı n Oku du ——- Git ti k
Sat tı nız Uç
tu lar
b. Duyulan (-miş’li) Geçmiş Zaman Kipi
: Fiilin, önceden
gerçekleştiğini bildirir. Ancak söyleyen fiilin yapıldığını görmemiş,
başkasından duymuştur. Fiil tabanına -miş eki getirilerek yapılır.
-mış, -miş, -muş, -müş miş
mış muş
Şahıs Eki im
sın —-
di m
2.Şimdiki Zaman Kipi: Fiilin şu an gerçekleşmekte olduğunu
bildirir. Fiil tabanına -( ) yor eki getirilir. Sev (i) yor um
Dikkat: – ( ) yor eki kendinden önceki
geniş sesliyi (a, e) daraltır. Gör me yor um —-Görmüyorum.
Dikkat:
Şimdiki zaman anlamı -mekte, -makta ekiyle de sağlanabilir. Ders
çalışıyorum / Ders çalışmaktayım.
3.Gelecek Zaman Kipi: Fiilin daha sonra gerçekleşeceğini
bildirir. Fiil tabanına -ecek, -acak getirilerek yapılır.
Fiil Tabanı Sev
Anla y Bekle y Çalış Başar
Gör
-ecek/-acak şahıs eki eceğ im
acak sın
ecek …..
acağ ız acak sınız ecek ler
4. Geniş Zaman Kipi: Fiilin her zaman yapıldığını veya
yapılabileceğini bildirir. Fiil tabanına -( )r eki getirilerek yapılır. Fiil
tabanı+ [-( ) r ]+ şahıs eki (Sev-e-r-im)
DİKKAT : Geniş zamanın olumsuzu
yapılırken -( ) r kullanılmaz. Yerine -me, -ma, -mez, -maz kullanılır.
(Severim…Sevmem, Anlarız….anlamayız,
Okur…okumaz,çalışırsınız….çalışmazsınız)
39
Örnek Soru: “Dağ dağa kavuşmaz, insan insana
kavuşur” Cümlesindeki fiillerin zamanı hangi seçenekte doğru verilmiştir?
(1994-EML)
A)
Şimdiki zaman-geniş zaman
B)
Geniş zaman-geniş zaman
C)
Gelecek zaman-gelecek zaman
D)
Geçmiş zaman-geçmiş zaman
Çözüm: kavuş-maz / kavuş-ur (her zaman) (geniş zaman)
(Geniş zamanın olumsuzu -mez, -maz, veya -me, -ma ile yapılır)
DİLEK KİPLERİ
Gereklilik Kipi : Eylemin mutlaka gerçekleşmesi gerektiğini
bildirir. Fiil tabanına -meli, -malı ekleri getirilerek yapılır.
(Sev-meli-y-iz)
Dilek-Şart Kipi: İşin, oluşun, hareketin gerçekleşmesi
,başka bir eylemin olması şartına bağlı olduğu durumlarda fiil tabanına
-se, -sa ekleri getirilerek yapılır. Hem dilek hem de şart anlamı
görülebilir. Çalışırsan kazanırsın.(Şart) / Şimdi Konya’da olabilsem.
(Dilek)
İstek Kipi: Eylemin yapılması veya yapılmaması istendiği
durumlarda kullanılır. Ğenellikle birinci tekil ve birinci çoğul
şahıslarda kullanılır. Fiil tabanına -e, -a ekleri getirilerek yapılır.
Sev-e-lim, çalış- a-yım…
Emir Kipi : Eylemin yapılmasını veya yapılmamasını başkasından
isteme durumunda kullanılır. DİKKAT : Emir kipinin eki yoktur. Buna göre kök
halindeki bütün fiiller, emir kipindedir. Üçüncü tekil ve çoğul kişilere
göre, emir kipinde çekimlenmiş fiillere -sin eki getirilir. (Gel-, dur-, otur-,
/gelsin, dursun, otursun/gelsinler, dursunlar, otursunlar)
ÖZEL NOT : Dilek kiplerini şöyle
formüle edebiliriz: Melisa’ya
emir yok. (meli) (sa) y (a) , emir eki yok. Örnek Soru: Aşağıdaki fiillerin hangisi emir
kipindedir? (1987-FL)
A) Yazasın B) Yazsın C) Yazmalı D) Yazsa
Çözüm: Yaz – a – sın (İstek kipi) / Yaz – malı
(Gereklilik kipi) / Yaz – sa (Şart kipi) Yaz x sın (Emir kipi) Cevap B
6.Etkinlik
dinle-
Dilek ve Zaman Kiplerini kavradıktan sonra bu etkinlik
de çocuklara yaptırılacak.
Şimdiki Zaman: Dersi büyük bir dikkatle dinliyor.
Gelecek Zaman: Şimdi son zamanların en çok istek alan
şarkısını dinleyecek.
Geniş Zaman: O, annesinden çok öğretmeninin sözünü
dinler.
Görülen Geçmiş Zaman: Anlatılanları dikkatle dinledi.
Duyulan Geçmiş Zaman: Bu şarkıyı daha önce defalarca
dinlemiş.
anla-
Gereklilik Kipi: Bundan sonra benim sözümü daha dikkatli
dinlemeli.
Şart Kipi: Bir kere de ne anlattığımı dinlese.
İstek Kipi: Gel beraber radyo dinleyelim.
Emir Kipi: Buraya bak ve beni dinle.
7.Etkinlik
Bu
etkinlikte öğrenciler dostluk hakkındaki düşüncelerini arkadaşlarıyla paylaşacak.
Düşünceye yön veren ifadeler kullanmalarına dikkat edilecek.
8. Etkinlik
Kavram
havuzunda yer alan kelime ve kelime guruplarını kullanarak bir hikaye
yazdırılacak çocuklara. Hikayeyi
zenginleştirmek için atasözü deyim ve özdeyişler kullanması için tahtaya
örnekler yazılacak.
–àBir sonraki metne hazırlık olması için
Aşık Veysel ile ilgili bilgi toplamaları istenecek.
|
