2019-2020 eğitim öğretim yılı 7. Sınıf 1. temanın (ERDEMLER) KARDEŞİM adlı dinleme metninin günlük ders planını sayfa sonundaki linkten indirebilirsiniz.
1. BÖLÜM
Ders : TÜRKÇE
Sınıf : 7
Tema / Metin Adı : ERDEMLER / KARDEŞİM-Dinleme Metni
Konu : Başlık / Metin türleri(şiir) / Tema ve ana duygu / Anahtar kelimeler / Anlamı bilinmeyen kelime çalışması / Söz sanatları / Zaman ve dilek kipleri / Beden dilini kullanma / Şiir yazma
2. BÖLÜM
KAZANIMLAR
DİNLEME
T.7.3.1. Noktalama işaretlerine dikkat ederek dinler.
T.7.3.2. Metni türün özelliklerine uygun biçimde kullanır.
T.7.3.9. Söz sanatlarını kavrar.
T.7.3.11. Fiil kiplerini bilir.
T.7.3.16. Metnin konusunu belirler.
T.7.3.17. Metnin ana fikrini/ana duygusunu belirler.
T.7.3.18. Metindeki yardımcı fikirleri belirler.
T.7.3.29. Metin türlerini ayırt eder.
KONUŞMA
T.7.2.2. Hazırlıksız konuşma yapar.
T.7.2.6. Konuşmalarında uygun geçiş ve bağlantı ifadelerini kullanır. Oysaki, başka bir deyişle, özellikle, ilk olarak ve son olarak ifadelerini kullanmaları sağlanır.
YAZMA
T.7.4.1. Şiir yazar.
T.7.4.4. Yazma stratejilerini uygular. Not alma, özet çıkarma, serbest, kontrollü, kelime ve kavram havuzundan seçerek yazma, bir metinden hareketle yazma ve duyulardan hareketle yazma gibi yöntem ve tekniklerin kullanılması sağlanır.
YÖNTEM VE TEKNİKLERİ
Dinleme, açıklama, duraklatarak dinleme, açıklayıcı anlatım, inceleme, günlük hayatla ilişkilendirme
ARAÇ-GEREÇLER VE KAYNAKÇA
İmla kılavuzu, sözlük, deyimler ve atasözleri sözlüğü, EBA, tdk.gov.tr, Aşık Veysel’in EBA’ daki TRT röportajı ÖĞRETME-ÖĞRENME ETKİNLİKLERİ
Dikkati Çekme
“1. Aşık Veysel hakkında bildikleriniz nelerdir?
2. Aşık Veysel’in aşık olduğu kişi veya değer nedir?” soruları sorularak cevaplar alınacak. Verilen bilgiler üzerinden kısa bir tartışma ortamı oluşturulacak.
Güdüleme
Bu dersimizde temamızın son metni olan “KARDEŞİM” adlı dinleme metnini işleyeceğimiz öğrencilere duyurulacak. Herkesin sayfa 30’u açması istenecek. Bu metni işledikten sonra Aşık Veysel’ i ve insana verdiği değeri çok iyi anlayacağımız vurgulanacak. Aşık Veysel’in gözünden insan sevgisini, insanlar arsındaki barışı görecekleri aktarılacak.
Gözden Geçirme
“Sizce kardeş kime denir? Dostluğun kardeşliğin tanımını yapar mısınız?” soruları ile anlatılanlar gözden geçirilerek derse geçiş sağlanacak.
DERSE GEÇİŞ
- Öğrencilerden metnin biçimine bakarak türü hakkında bilgi vermeleri istenecek.
- Metnin başlığı ile görseldeki Aşık Veysel’i bağdaştırarak arasında bağlantı kurması sağlanacak.
- “KARDEŞİM” dinleme metni akıllı tahtadan açılacak ve sınıfa dinletilecek.
- Daha sonra her öğrenci metni daha iyi anlamak için dinlerken anahtar kelimeleri şiirden bulmaları istenecek. Anlamı bilinmeyen kelimeleri de not almaları istenecek.
Anahtar Kelimeler: kardeş, tabiat, yolcu, aşık, nefis, hor görmemek, toprak, var (olmak)
- Anlaşılmayan, anlamı bilinmeyen kelimelerin anlamı ilk önce sözcüğün gelişinden çıkarılmaya çalışılacak. Anlamı sözlükten bulunacak, öğrenciler tarafından Türkçe defterinin arkasında yer alan sözlük defterlerine anlamlarıyla beraber yazılacak. Sonrasında her bir sözcük cümle içinde kullanılacak.
1. Etkinlik
Etkinliği yapmak için metin bir kez daha dinlenecek ve boşluklar doldurulacak.
Beni hor görme kardeşim
Sen altınsın ben tunç
muyum
Aynı vardan var olmuşuz
Sen gümüşsün ben sac mıyım
Ne var ise sende bende
Aynı varlık her bedende
Yarın mezara girende
Sen toksun da ben
aç mıyım
Kimi molla kimi derviş
Allah bize neler vermiş
Kimi arı çiçek dermiş
Sen balsın da ben çeç miyim
Topraktandır cümle beden
Nefsini öldür ölmeden
Böyle emretmiş yaradan
Sen kalemsin ben uç
muyum
Tabiata Veysel aşık
Topraktan olduk kardaşık
Aynı yolcuyuz yoldaşık
Sen yolcusun ben bac mıyım
Âşık Veysel ŞATIROĞLU
2. Etkinlik
Metinden hareketle sözcüklerin anlamları tahmin edilecek ve sonra akıllı tahtadan TDK sözlük açılarak cevaplar bulunacak.
sac: Yassı demir çelik ürünü
molla: Büyük kadı
derviş: Bir tarikata girmiş, onun kurallarına ve törelerine bağlı kimse, alperen
çeç: Tahıl yığını
bac: 1- Osmanlı Devleti’nde gümrük vergisi 2- Zorla alınan para, haraç
3. Etkinlik
Metnin konusu, ana duygusu ve teması bulunacak.
Kardeşim Şiiri Teması: Eşitlik
Kardeşim Şiiri Ana Duygu: İnsanlar arasındaki kardeşlik
4. Etkinlik
Etkinlikte metne uygun farklı ilgi çekici başlık bulmaları istenecek.
5. Etkinlik
Söz sanatlarından kişileştirme va abartma ile ilgili etkinlik yapılmadan önce kısa bir bilgi verilecek.
SÖZ SANATLARI
Söz sanatları, ifadeye zenginlik katmak, ifadenin etkisini artırmak ya da az sözle çok şey ifade etmek için kullanılır.
Söz sanatları abartma, benzetme, kişileştirme ve konuşturma olmak üzere dörde ayrılır:
1. Abartma
Bir şeyin niteliklerini veya bir olayı olduğundan fazla büyüterek veya küçülterek anlatmaya abartma denir.
Örnek
Çantayı taşımaktan kolum koptu.
2. Benzetme
Anlatımı kuvvetlendirmek, sözün etkisini artırmak için aralarında değişik yönlerden ilgi bulunan iki şeyden zayıf olanın kuvvetli olana benzetilmesine benzetme denir. Çoğunlukla benzetme yapılırken birbirleri ile ilgi kurulan varlıklar arasındaki ilişki bilinmektedir.
Örnek
Serkan keçi gibi inatçı bir çocuktur.
Bu cümlede “Serkan”, “inatçılık” bakımından “keçi” ye benzetilmiştir. Burada “keçi” nin inatçılık özelliği herkes tarafından bilindiğinden, benzetme çok rahat anlaşılmakta, söz daha etkili olarak anlatılmaktadır.
3. Kişileştirme
İnsan dışındaki varlıklara insana özgü özelliklerin verilmesine kişileştirme denir. Bu sanatta hayvanlara, bitkilere ve diğer varlıklara insana özgü özellikler verilerek ifade daha çekici hâle getirilir, duygular daha güzel anlatılır.
Örnek
Köyün çayı boş yere akmaktan sıkılıyor, bir bostanı sulayacağı günlerin gelmesini iple çekiyordu.
4. Konuşturma
İnsan dışındaki varlıkları konuşturma, onların ağzından söz söyleme sanatına konuşturma denir.
Örnek
Akşam rüzgârları der ki Ali’ye:
“Gözler ileriye, gönül geriye…”
Sanki köydekiler görünsün diye
Tepeler alçalır, dereler dolar!
A: Kişileştirme ile ilgili kısım:
» ırmaklar
» bağlar
» çeşme
B: Abartma ile ilgili kısım:
» Bir ah çeksem dağı taşı eritir
» Gözüm yaşı değirmeni yürütür
6.Etkinlik
Önceki metinde işlediğimiz Fiil kipleriyle ilgili etkinlik yapılacak.
7.Etkinlik
Bu etkinlikte öğrenciler alçak gönüllülük hakkındaki düşüncelerini arkadaşlarıyla paylaşacak. Beden dilini de kullanmaları gerektiği ifade edilecek. Hatta konuşma yaparken öğrenciler kendilerini rahat hissetmeleri ve dinleyicilerle göz teması kurabilmek için konuşurken sınıfta gezinmelerine müsaade edilecek.
8.Etkinlik
Yoncada yer alan kelime ve kelime guruplarını kullanarak bir şiir yazdırılacak çocuklara. Şiir anlatımını
kuvvetlendirmek için ilgi çekici bir başlık atmaları istenecek.
GELECEK DERSE HAZIRLIK
Bir sonraki metne hazırlık olması için 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı ile ilgili bir program hazırlamaları istenecek.
3. BÖLÜM
Ölçme-Değerlendirme
a) Toplanırken göklerde bulutlar yığın yığın
Hırçın bir fırtınayı düşünüyordu deniz..
b) Kükremiş sel gibiyim, bendimi çiğner, aşarım
Yırtarım dağları, enginlere sığmam taşarım
Cümlelerindeki söz sanatlarını bulunuz.
Dersin Diğer Derslerle İlişkisi
Okurken yorum yapabilme, problem çözme, düşündüğünü tasarlama, yazarken imla ve noktalamaya diğer derslerde de dikkat etmeleri sağlanır.
Sefa AVCILAR
Türkçe Öğretmeni
30.09.19
Okul Müdürü
2019-2020 eğitim öğretim yılı 7. Sınıf 1. temanın (ERDEMLER) KARDEŞİM adlı dinleme metninin günlük ders planını buradan indirebilirsiniz.
