2019-2020 eğitim öğretim yılı 5. Sınıf 3. temanın (DOĞA ve EVREN) BU NEHİR BİZİM adlı metnine ait günlük ders planını sayfa sonundaki linkten indirebilirsiniz.
1. BÖLÜM
Ders : TÜRKÇE
Tema / Metnin Adı : DOĞA ve EVREN / BU NEHİR BİZİM
Sınıf : 5
Konu : Kelime çalışmaları / Geçiş ve bağlantı ifadeleri / Metnin türü (hikaye) / Öznel nesnel cümleler / Ek Kök / Noktalama işaretleri (üç nokta)
2. BÖLÜM
KAZANIMLAR
OKUMA
Akıcı Okuma
T.5.3.1. Noktalama işaretlerine dikkat ederek sesli ve sessiz okur.
T.5.3.2. Metni türün özelliklerine uygun biçimde okur.
T.5.3.4. Okuma stratejilerini kullanır.
Söz Varlığı
T.5.3.5. Bağlamdan yararlanarak bilmediği kelime ve kelime gruplarının anlamını tahmin eder.
T.5.3.6. Deyim ve atasözlerinin metne katkısını belirler.
T.5.3.10. Kökleri ve ekleri ayırt eder.
Anlama
T.5.3.12. Metin türlerini ayırt eder.
T.5.3.14. Metnin ana fikrini/ana duygusunu belirler.
T.5.3.18. Metinle ilgili sorular sorar.
T.5.3.19. Metinle ilgili sorulara cevap verir.
T.5.3.20. Metnin konusunu belirler.
T.5.3.22. Görsellerle ilgili soruları cevaplar.
T.5.3.25. Medya metinlerini değerlendirir.
T.5.3.26. Metni oluşturan unsurlar arasındaki geçiş ve bağlantı ifadelerinin anlama olan katkısını değerlendirir.
T.5.3.30. Metindeki gerçek ve kurgusal unsurları ayırt eder.
T.5.3.31. Okudukları ile ilgili çıkarımlarda bulunur.
KONUŞMA
T.5.2.1. Hazırlıklı konuşma yapar.
T.5.2.2. Hazırlıksız konuşma yapar.
T.5.2.3. Konuşma stratejilerini uygular.
T.5.2.4. Konuşmalarında beden dilini etkili bir şekilde kullanır.
T.5.2.5. Kelimeleri anlamlarına uygun kullanır.
T.5.2.6. Konuşmalarında uygun geçiş ve bağlantı ifadelerini kullanır.
YAZMA
T.5.4.3. Hikaye edici metin yazar.
T.5.4.4. Yazma stratejilerini uygular.
T.5.4.5. Büyük harfleri ve noktalama işaretlerini uygun yerlerde kullanır.
T.5.4.7. Yazılarını zenginleştirmek için atasözleri, deyimler ve özdeyişler kullanır.
T.5.4.9. Yazdıklarını düzenler.
T.5.4.13. Formları yönergelerine uygun doldurur.
T.5.4.14. Kısa metinler yazar.
T.5.4.15. Yazdıklarının içeriğine uygun başlık belirler.
T.5.4.16. Yazılarında uygun geçiş ve bağlantı ifadelerini kullanır.
YÖNTEM VE TEKNİKLERİ
Okuma, noktalama işaretlerine uygun okuma, bölerek okuma, inceleme, günlük hayatla ilişkilendirme ve günlük hayattan örnekler verme
ARAÇ-GEREÇLER VE KAYNAKÇA
İmla kılavuzu, sözlük, deyimler ve atasözleri sözlüğü, EBA, İnternet, kütüphane, öğrencilerin yaşantıları
ÖĞRETME-ÖĞRENME ETKİNLİKLERİ
Dikkati Çekme
Derse girince bölgemizde yakın zamanda belediye tarafından kaldırılan arıtma tesisi üzerine konuşulacak. Arıtma tesisinin çevreye verdiği zarar insanlara verdiği rahatsızlık üzerine konuşulacak ve öğrencilerin bu konuda tartışması sağlanacak. Kaldırılması için ne gibi çalışmalar yapıldığı anlatılacak.
Güdüleme
Çocuklara çevre kirliliği üzerine bir metin olan yeni temanın ilk metni BU NEHİR BİZİM’ i işleyeceğimiz söylenecek. Konuyu bir hikaye üzerinden işleneceği ve bahsi geçen nehrin temiz kalması için hikayedeki kahramanların neler yaptıkları üzerinden insanların çevrelerine duyarlı olmaları sağlanacak. Öğrencilerden sayfa 68’i açmaları istenecek.
Gözden Geçirme
Bu bölümde metnin öncesindeki çevre için kurulan vakıf ve dernekler üzerinde durulacak. Bu kuruluşların amacının ne olduğu öğrencilere kavratılacak.
DERSE GEÇİŞ
- Dikkati çekme bölümü konuşulduktan sonra öğrencilere metnin görsellerini inceleterek görsel okuma yaptırılacak. Görsellerden yola çıkarak metinde neler anlatıldığı ve metnin gidişatı tahmin edilecek.
- Bölerek okuma yöntemi ile metin öğrencilerce okunacak.
- Sonra metnin türü üzerinde durulacak. Hikaye türünün özellikleri öğrencilere kavratılacak. (5. Etkinlik)
- İkinci bir kez kelime çalışmaları için okunacak metin. Bilinmeyen kelimeler ve anahtar kelimeler tespit edilecek.
- Anahtar Kelimeler: nehir, imza toplamak, fabrika, çevre, güvenmek
- Anlaşılmayan, anlamı bilinmeyen kelimelerin anlamı ilk önce cümleden yola çıkarak bulunmaya çalışılacak. Sonra anlamı sözlükten bulunacak, öğrenciler tarafından Türkçe defterinin arkasında yer alan sözlük defterlerine anlamalarıyla beraber yazılıp cümle içinde kullanılacak.
1. Etkinlik
Metinde geçen bazı kelimeler ile anlamlar eşleştirilecek.
a) göz yummak – b) duyarsız – c) atık – ç) şok olmak – d) tetkik – e) imza
1. Görmezlikten gelmek, hoş görmek. (a)
2. Bir kimsenin herhangi bir belgeyi yazdığını veya onayladığını belirtmek için her zaman aynı biçimde kullandığı işaret. (e)
3. Duyarlı olmayan. (b)
4. İnceleme. (d)
5. Birdenbire şaşırmak, hoşa gitmeyecek bir şeyle karşılaşmak. (ç)
6. Hastane, ev, fabrika vb. yerlerde kullanılmış; artık işlenemez veya çevre için zarar oluşturan her türlü madde. (c)
2. Etkinlik
Sorular metne göre cevaplanacak.
1. Furkan ve arkadaşları, düşüncelerini gerçekleştirmek için hangi girişimlerde bulunuyorlar?
Fabrika sahibiyle görüşüyorlar.
2. Furkan ve arkadaşları, amaçlarına ulaşmak için nasıl bir planlama yapıyorlar? Bu planlama, herkes tarafından kabul edilebilir, güzel bir uygulama mıdır? Neden?
Öncelikle fabrika sahibi ile görüşüyorlar. Fabrika sahibinden olumsuz yanıt alınca şikayet için çevredeki insanlardan imza topluyorlar. İmzalarla birlikte kaymakamlığa başvurmayı planlıyorlar. Bu planlama herkes tarafından kabul edilebilir güzel bir uygulamadır. Böyle konularda yasal yollara başvurulmalıdır.
3. Furkan ve arkadaşlarının girişimlerini nasıl değerlendiriyorsunuz? Açıklayınız.
…
4. Sinan Bey, Furkan ve arkadaşlarının güvenini nasıl sağlıyor?
Fabrika sahibinin oğlu olmasına rağmen onlara yardım ederek sağlıyor.
5. Sinan Bey, fabrikanın sahibinin oğlu olmasına rağmen çocuklara neden yardımcı olmuştur?
Çünkü o da nehrin kirlenmesinden rahatsızdır. Çevre bilincine sahiptir.
3. Etkinlik
Etkinlikte yer alan kelimelerle alakalı öğrencilerin konuşma yapmaları sağlanacak ve geçiş bağlantı ifadeleri kullanmaları istenecek.
4. Etkinlik
Metinde geçen kahramanların benzer ve farklı yönleri belirlenecek.
Furkan : Çevreyi seven, azimli, bilinçli
Ömer : Çevreyi seven, azimli, zor güvenen
Sinan Bey : çevreyi seven, azimli, tecrübeli
5. Etkinlik
Soruları cevaplayarak metnin türü olan hikaye türü incelenecek, öğrencilere özellikleri kavratılacak.
a) Okuduğunuz metinde bir olay mı anlatılıyor yoksa bilgi mi veriliyor?
Olay anlatılıyor.
b) Okuduğunuz metinde anlatılanlar gerçekte olabilir mi?
Olabilir.
c) Okuduğunuz metinde anlatılanlar, yazarın kendi kurguladığı bir olay mıdır?
Evet.
• Okuduğum metnin türü: Hikaye
6.Etkinlik
Etkinlikte yer alan görsellerden hangisinin metinle alakalı olduğu bulunacak.
7.Etkinlik
Metin değerlendirmesi yapılacak. Beğenilen ve beğenilmeyen hususlar tespit edilecek.
8.Etkinlik
Etkinlikte yer alan metin okunacak ve sorular cevaplanacak.
Varoluş Nedenimiz
Toprak… Toprak… Toprak…
Ülkemiz yılda 743 milyon ton toprağını erozyonla kaybediyor. Toprak, kaybetmeyi göze alamayacağımız kadar kıymetli bir varlık. Bize aşımızı, işimizi, sanayimize ham maddeyi toprak sağlıyor. Eğer toprağımızı kaybedersek hayatımızı da kaybederiz. TEMA’ nın varoluş nedeni yaşama yani toprağa sahip çıkmak, toprağı korumaktır.
Ufkumuz, Geleceğe Bakışımız
Sürdürülebilir yaşam ilkesiyle başta topraklarımız olmak üzere doğal varlıkların korunması için bilim temelli çalışan, topraktan gelen toplumsal barışa inanan, halkla bütünleşen, ülkenin ve dünyanın geleceğinde söz sahibi olan, gönüllü, bilinçli, öncü, uluslararası ve muteber bir sivil toplum kuruluşu olmaktır.
a) İnternetten alınan yukarıdaki bilgiye güvenebilir miyiz? Niçin?
Güvenebiliriz. Çünkü site TEMA Vakfı’nın resmi sitesidir.
b) Siz internette araştırma yaparken hangi sitelerden yararlanıyorsunuz?
edu ve gov uzantılı sitelerden yararlanıyoruz.
c) Yararlandığınız internet sitelerinin güvenirliğini nasıl anlarsınız?
Yararlandığımız siteler gov ve edu uzantısına sahipse güvenilirdir. Çünkü gov uzantılı siteler devlete ait, edu uzantılı siteler eğitim kurumlarına aittir. Diğer sitelerin güvenilir olup olmadığını ise öğretmenlerimize ve büyüklerimize sorarak anlarız.
9.Etkinlik
Öznel ve nesnel cümleler üzerinde durulacak ve etkinlikteki cümleler üzerinden sorular cevaplanacak.
1) Elindeki kâğıda baktı,
toplam beş imza alabilmişti.
2) Sonuçları fotokopiyle çoğalttılar.
3) Fabrika on yıldır buradaydı.
4) Bizim nehrin suyu bir başka akar.
5) Herkes, yeşil ve temiz bir yerde yaşamak ister.
a) Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangilerinin doğruluğu ya da yanlışlığı araştırılabilir?
Cevap: Hepsinin doğruluğu ve yanlışlığı araştırılabilir.
b) Bu cümlelerden hangileri kişisel görüş içerir?
Cevap: 4 ve 5. Cümleler
10.Etkinlik
Ek kök kavramı basitçe öğrencilere kavratılacak.
Galiba haklı çıkacak.
Boruları fabrikaya kadar takip ettik, güvenlikle görüştük.
Onlar sadece bir gazeteci gelir diye
düşünüyorlardı.
a) Altı çizili kelimelerin anlamlı en küçük parçaları nelerdir? Yazınız.
Cevap: hak – güven – gazete
b) Bu anlamlı parçalarla kelimenin tamamı arasında anlamca bir ilişki var mıdır? Açıklayınız.
Cevap: Anlamca ilişki vardır. Kelimelerin anlamlı parçalarla arasında ilişki vardır. “Haklı” kelimesi hak sahibi olma durumudur. “Güvenlik” kelimesi güvenliği sağlayan kişidir; güven sağlar. “Gazeteci” kelimesi gazete satan kişidir.
11.Etkinlik
Üç noktanın kullanım özellikleri öğrencilere kavratılacak ve etkinlik yapılacak.
O da “Artık güvenebiliriz.” dedi. Birlikte güldüler…
a) Bu cümlede neden üç nokta kullanılmıştır? Yazınız.
Metnin geri kalan bölümün okuyucunun hayal dünyasına bırakıldığını göstermek veya ifadeye güç katmak için kullanılmıştır.
b) Aşağıdaki cümleleri okuyunuz. Cümlelerdeki üç noktaları, kullanım özelliği ile eşleştiriniz.
a) Hoca Ali… Nereye böyle?
b) Çok zaman sonra…
c) Onunla S…’de bir daha görüşmeyelim.
ç) …ve birden kar, fırtına…
1) Anlatım olarak tamamlanmamış cümlelerin sonuna konur.
2) Kaba sayıldığı için veya bir başka sebepten dolayı açık yazılmak istenmeyen kelime ve bölümlerin yerine konur.
3) Alıntılarda başta, ortada ve sonda alınmayan kelime veya bölümlerin yerine konur.
4) Ünlem ve seslenmelerde anlatımı pekiştirmek için konur.
1 – b 2 – c 3 – ç 4 – a
12.Etkinlik
Etkinlikte yer alan metin okunacak ve bu metinden esinlenerek öğrencilerin de bir metin yazmaları sağlanacak.
GELECEK DERSE HAZIRLIK
Çocuklardan bu kısımdaki yönergelerin araştırılması istenecek.
3. BÖLÜM
Ölçme-Değerlendirme
Aşağıdaki kelimelerin kök ve eklerini
ayırınız.
sevgi, bilgi, kapıcı, okul
Dersin Diğer Derslerle İlişkisi
Okurken yorum yapabilme, yazarken imla ve noktalamaya diğer derslerde de dikkat etmeleri sağlanır.
Sefa AVCILAR
Türkçe Öğretmeni
04.11.19
Okul Müdürü
2019-2020 eğitim öğretim yılı 5. Sınıf 3. temanın (DOĞA ve EVREN) BU NEHİR BİZİM adlı metnine ait günlük ders planını buradan indirebilirsiniz.
