İsim soylu kelimelerin sonuna gelerek, onları yüklem yapan eklere ek-fiil denir. Ek -fiil ekleri şunlardır:
-dır, -idi, -imiş, -ise
Ek-fiillerin Temel Görevi:
İsim ve isim soylu kelimelere gelerek onları yüklem yaparlar.
Hayat, yaşayınca güzeldir.
Ek-fiiller genel olarak dört bölümde incelenir:
1.Ek-fiilin geniş zamanı
2.Ek-fiilin görülen geçmiş zamanı
3.Ek-fiilin duyulan geçmiş zamanı
4.Ek-fiilin şartı
Ek-fiilin geniş zamanı
İSİM + EK FİİL ( -dır, -dir, -dur, -dür, -tır, -tür, -tur, -tür) + ŞAHIS EKİ
(-ım, -im, -um, -üm, -sın, -sin, -sun, -sün, -ız, -iz, -uz, -üz, -sınız, -siniz, -sunuz, -sünüz, -lar, -ler) ekleri de Ek-fiilin geniş zamanını karşılar. İyi-dir- , yorgundur, yorgunum, yorgunsunuz, yorgunlar.
Ek-fiilin geniş zamanı, aynı zamanda ek-fiilin şimdiki zamanını karşılar.
DİKKAT: “-dır” ek-fiili sadece 3.şahıslarda kullanılır. Birinci ve ikinci şahıs çekimlerinde -dir yerine şahıs ekleri kullanılır.
Ek-fiilin görülen geçmiş zamanı
İSİM + EK FİİL (-idi, -dı, -di, -du, -dü-tı, -ti, -tu, -tü ) + ŞAHIS EKİ Öğrenci-y- di- m , çalışkandı, güzeldi.
Ek-fiilin duyulan geçmiş zamanı
İSİM + EK FİİL (-imiş, -mış, -miş, -muş, -müş) + ŞAHIS EKİ Güzelmişim, güzelmişsin, güzelmiş, güzelmişiz, güzelmişsiniz, güzelmişler
Ek-fiilin şartı
İSİM + EK FİİL ( ise, -se, -sa) + ŞAHIS EKİ
Hastaysanız…
DİKKAT: Ek-fiilin şalarntı iose isim ve isim soylu kelimelere geldi ğinde onları yüklem yapmaz; sadece cümleye şart anlamı kazandırır. Hastaysanız biraz istirahat ediniz.
DİKKAT : Ek fiiller sadece isimleri değil; isim soylu olan zamirleri de yüklem yapabilirler.
Benim en iyi arkadaşım sen-di-n. / Kim-miş beni soran / En iyi adam Odur.
NOT : Ek-fiiller, fiilimsilerin sonuna gelerek onları yüklem yapabilir. En güzel şey, sağlıklı yaşamaktır.
ÖNEMLİ: Ekfiil eklerinin üç görevi vardır:
1. İsmi Yüklem Yapar
2. Basit Zamanlı Fiili Birleşik Zaman Yapar
- Şart Cümlesi Yapar.
