2018-2019 eğitim öğretim yılı 5. sınıf 5. temanın (Milli Kültürümüz) “FORSA” adlı metni günlük ders planını buradan indirebilirsiniz.
DERS PLANI 11 ŞUBAT- 17 ŞUBAT 2019
1. BÖLÜM
2. BÖLÜM
Öğrenci Kazanımları /Hedef ve Davranışlar
OKUMA
Akıcı Okuma
T.5.3.1. Noktalama işaretlerine dikkat ederek sesli ve sessiz okur.
T.5.3.2. Metni türün özelliklerine uygun biçimde okur.
T.5.3.4. Okuma stratejilerini kullanır.
Söz Varlığı
T.5.3.5. Bağlamdan yararlanarak bilmediği kelime ve kelime gruplarının anlamını tahmin eder.
T.5.3.6. Deyim ve atasözlerinin metne katkısını belirler.
Anlama
T.5.3.12. Metin türlerini ayırt eder.
T.5.3.13. Okuduklarını özetler.
T.5.3.14. Metnin ana fikrini/ana duygusunu belirler.
T.5.3.16. Metindeki hikâye unsurlarını belirler.
T.5.3.18. Metinle ilgili sorular sorar.
T.5.3.19. Metinle ilgili sorulara cevap verir.
T.5.3.21. Görsellerden ve başlıktan hareketle okuyacağı metnin konusunu tahmin eder.
T.5.3.22. Görsellerle ilgili soruları cevaplar.
T.5.3.25. Medya metinlerini değerlendirir.
T.5.3.26. Metni oluşturan unsurlar arasındaki geçiş ve bağlantı ifadelerinin anlama olan katkısını değerlendirir.
KONUŞMA
T.5.2.1. Hazırlıklı konuşma yapar.
T.5.2.2. Hazırlıksız konuşma yapar.
T.5.2.3. Konuşma stratejilerini uygular.
T.5.2.4. Konuşmalarında beden dilini etkili bir şekilde kullanır.
T.5.2.6. Konuşmalarında uygun geçiş ve bağlantı ifadelerini kullanır.
YAZMA
T.5.4.3. Hikâye edici metin yazar.
T.5.4.4. Yazma stratejilerini uygular.
T.5.4.5. Büyük harfleri ve noktalama işaretlerini uygun yerlerde kullanır.
T.5.4.7. Yazılarını zenginleştirmek için atasözleri, deyimler ve özdeyişler kullanır.
T.5.4.9. Yazdıklarını düzenler.
T.5.4.12. Yazdıklarında yabancı dillerden alınmış, dilimize henüz yerleşmemiş kelimelerin Türkçelerini kullanır.
Öğretme-Öğrenme-Yöntem ve Teknikleri
Soru-cevap, anlatım, açıklamalı okuma ve dinleme, açıklayıcı anlatım, inceleme, uygulama
Kullanılan Eğitim Teknolojileri-Araç, Gereçler ve Kaynakça // * Öğretmen * Öğrenci
İmla kılavuzu, sözlük, deyimler ve atasözleri sözlüğü, EBA, İnternet, deyim hikayeleri…
Öğretme-Öğrenme Etkinlikleri
Dikkati Çekme
Öğrencilere “Ömer Seyfettin’in hikayelerinden anımsadıklarınız hangileri?” sorusu sorulacak.
Güdüleme
Çocuklara bu hafta MİLLİ KÜLTÜRÜMÜZ adlı 5. temamızın ikinci metni olan “FORSA” metnini işleyeceğimiz söylenecek. Metnimizde vatan sevgisinin ne kadar önemli olduğunun vurgulanacağı ifade edilecek.
Gözden Geçirme
Metnimizi inceledikten sonra vatan sevgisinin her Türk için çok değerli olduğu bildirilecek. Ömer Seyfettin’in farklı bir hikayesi öğrencilerce anlatılacak.
Derse Geçiş
- Dikkati çekme bölümünde hikayeler anlatılacak.
- Görsel okuma yapılacak.
- Metnin okunması sağlanacak. Öğrenciler tarafından bir kez sessiz okunacak.
- Metin ikinci kez sesli olarak okunacak. Bölerek okuma yöntemi uygulanacak. Anahtar kelimeler belirlenecek.
- Anahtar Kelimeler : forsa, kahraman, kaptan, cenk, Türk, sancak, şehit
- Anlamını bilmedikleri kelimeler bulunacak. Anlamlarıyla beraber sözlük defterine yazılacak. (1. Etkinlik)
1. Etkinlik
Etkinlikte metinde geçen anlamı bilinmeyen kelimeler belirlenecek ve anlamları sözlükten bulunacak.
2. Etkinlik
Metinden hareketle bu etkinlikteki sorular cevaplanacak.
1. Kara Memiş uyanınca niçin şaşırdı?
Kıyıya yanaşan Türk gemilerini gördüğü için.
2. Askerler ile Kara Memiş arasında nasıl bir konuşma geçti?
Askerler Kara Memiş’e ne kadardır esir olduğunu, nereli olduğunu, adını ve kaptan olup olmadığını sordular. Kara Memiş’de cevap verdi.
3. Askerler, Kara Memiş’i Bey’in yanına niçin götürdüler?
Askerler, Kara Memiş’in kaptanın babası olduğunu anladıkları için Bey’in yanına götürdüler.
4. Kara Memiş’in yerinde siz olsaydınız cenge katılır mıydınız? Neden?
…
5. “Vatan, al bayrağın dalgalandığı yer değil midir?” sözünden ne anlıyorsunuz? Açıklayınız.
…
6. Daha önce “Forsa” hikâyesine tür ve biçim bakımından benzeyen bir yazı okudunuz mu? Açıklayınız.
…
3. Etkinlik
Bu etkinlikte okudukları metnin özetini etkinlikteki bölüme yazacaklar.
4. Etkinlik
Bu bölümde metindeki ana kahramanların fiziki ve kişilik özellikleri belirlenecek.
KARA MEMİŞ
Kişilik Özellikleri
Vatanına hasret, heyecanlı, cesur ve vatansever.
Fiziksel Özellikleri
Ak saçlı, ihtiyar.
TURGUT BEY
Kişilik Özellikleri
Cesur, vatansever, lider ruhlu.
Fiziksel Özellikleri
Kara bıyıklı, güçlü vücutlu
5. Etkinlik
Etkinlikte öğrenciler verilen mavi kısımdaki yönergeler ile haritadan Edremit’ e dönüş rotası belirleyecekler. Bu etkinlikle ilgili bir konuşma planlanacak.
6.Etkinlik
Bu etkinlikte öğrencilere metnin son kısmı verilmiş. Metnin devamı nasıl olacağı soruluyor. Öğrenciler hayal güçleriyle metnin devamını yazacaklar.
7.Etkinlik
Büyük harflerin yazımı ile ilgili etkinlik yapılacak. Büyük harflerin kullanımı konusu öğrencilere kavratılacak
Büyük Harflerin Kullanıldığı Yerler
Cümleler büyük harfle başlar.
Elindeki kitabı bize tanıttı.
Kapıyı
altmış yaşlarında bir teyze açtı.
Cümle içinde başkasından aktarılan ve tırnak içine alınan cümleler büyük harfle başlar.
Babam kardeşime seslendi: “Ayşe,
gelirken bıçakla çatal da getir!
Sabri Bey: “Sabah erkenden yola çıkalım.”
dedi.
İki noktadan sonra gelen cümleler büyük harfle başlar. Ancak iki noktadan sonra cümle niteliğinde olmayan örnekler sıralandığında bu örnekler büyük harfle başlamaz.
Size tavsiyem şu: Her
zaman düzenli çalışın.
Bu örnekte iki noktadan sonra gelen kısım, bir cümle olduğu için büyük harfle
başlamıştır.
Rafta
ne yok ki: konserveler, şekerler, kutular…
Bu örnekte ise iki noktadan sonra gelen kısım, cümle niteliği taşımadığı için
küçük harfle başlamıştır.
Dizeler genellikle büyük harfle başlar.
Vurulup
tertemiz alnından, uzanmış yatıyor.
Bir hilâl uğruna, ya Râb, ne
güneşler batıyor!
Özel adlar büyük harfle başlar.
Kişi adları ve soyadları büyük harfle başlar.
Ömer Seyfettin, Nazım Hikmet, Necip Fazıl
Kısakürek…
Bu şiir Mehmet Akif Ersoy‘a aittir.
Takma adlar da büyük harfle başlar.
Avni (Fatih Sultan Mehmet), Demirtaş (Ziya Gökalp)
Kişi adlarından önce ve sonra gelen saygı sözleri, unvanlar, lakaplar, meslek ve rütbe adları büyük harfle başlar.
Kadı Mehmet Efendi, Avukat Mustafa, Zeynep
Hanım…
Dün gece Yüzbaşı Hakan, bölüğüne
tatbikat yaptırdı.
Hayvanlara verilen özel adlar büyük harfle başlar.
Gofret, Çomar, Zeytin, Karabaş, Sarıkız…
Yabancı birinin kendisine yaklaştığını gören Çakır havlamaya başladı.
Akrabalık bildiren sözcükler büyük harfle başlamaz.
Burcu abla, Nesrin teyze, Nilgün hala…
Osman dayım bugün bize
gelecekmiş.
NOT: Akrabalık bildiren sözcükler başa geldiğinde veya lakap yerine kullanıldığında büyük harfle başlar.
Nene Hatun, Müslüm Baba, Susuz Dede…
Bugün Susuz Dede‘yi ziyarete
gittik.
Hitap kelimeleri büyük harfle başlar.
Sevgili Öğrenciler, Değerli Kardeşim…
Saygı bildiren sözlerden sonra gelen ve makam, mevki, unvan bildiren kelimeler büyük harfle başlar.
Sayın Bakan, Değerli Öğretmenim…
Cümle içinde özel adın yerine kullanılan makam veya unvan sözleri büyük harfle başlar.
Uzak Doğu’dan gelen heyeti Vali, makamında kabul etti.
Millet, boy, oymak adları büyük harfle başlar.
Türk, Alman, İngiliz, Özbek…
Beni Türk hekimlerine emanet ediniz. (M.Kemal Atatürk)
Dil ve Lehçe adları büyük harfle başlar.
Türkçe, Almanca, İngilizce…
Her cumartesi İngilizce kursuna
gidiyorum.
Devlet adları büyük harfle başlar.
Türkiye Cumhuriyeti, Azerbaycan, Amerika Birleşik Devletleri, Suudi Arabistan…
Bu yıl ülkemize en çok turist Almanya‘dan gelmiş.
Din ve mezhep adları ile bunların mensuplarını bildiren sözcükler büyük harfle başlar.
Müslümanlık, Müslüman; Hristiyanlık,
Hristiyan; Musevilik, Musevi; Budizm, Budist; Hanefilik, Hanefi…
Ünlü bir manken, evlendikten sonra din değiştirerek Hristiyan oldu.
Din ve mitoloji ile ilgili özel adlar büyük harfle başlar.
Tanrı, Allah, İlah, Cebrail, Zeus, Kibele…
İslam’a göre peygamberlere vahiy getirmek, Allah‘ın
emir ve yasaklarını bildirmekle vazîfeli melek Cebrail‘dir.
Gezegen ve yıldız adları büyük harfle başlar.
Mars,
Dünya, Güneş, Halley…
Güneş’in Dünya’ya uzaklığı 152.600.000
km’dir.
NOT: Dünya, güneş, ay sözcükleri gezegen anlamı dışında kullanıldığında küçük harfle başlar.
Güneş doğmaz oldu dünyama.
Yer adları (kıta, bölge, il, ilçe, köy, semt vb.) büyük harfle başlar.
Asya, İç Anadolu, Konya, Bahçelievler…
Avrupa kıtası bir yarımada
şeklindedir.
NOT: Yer-yön bildiren (doğu ,batı, güney, kuzey, orta…) sözcükler, tek başına ya da özel isimden sonra kullanıldıklarında küçük harfle, özel isimden önce kullanıldıklarında büyük harfle başlar.
Siz Doğu Anadolu’yu
gördünüz mü?
Anadolu’nun doğusuna yılın ilk karı
düştü.
NOT: Mahalle, meydan, bulvar, cadde, sokak adlarında geçen “mahalle, meydan, bulvar, cadde, sokak” kelimeleri büyük harfle başlar.
Atatürk Bulvarı, Cumhuriyet Mahallesi, Kazım Karabekir Caddesi…
NOT: Özel ada dâhil olmayıp tamlama kuran şehir, il, ilçe, belde, köy vb. sözler küçük harfle başlar.
Konya ili, Etimesgut ilçesi, Uzungöl beldesi, Darıca köyü…
Yer adlarında ilk addan sonra gelen deniz, nehir, göl, dağ, boğaz vb. tür bildiren ikinci adlar büyük harfle başlar.
Ağrı Dağı, Çoruh Nehri, İstanbul Boğazı, Süveyş Kanalı, Avrupa Yakası, Van Gölü…
“Saray, köşk, han, kale, köprü, kule, anıt vb.” yapı adlarının bütün kelimeleri büyük harfle başlar.
İshakpaşa Sarayı, Çankaya Köşkü, Horozlu
Han, Ankara Kalesi, Galata Köprüsü, Beyazıt Kulesi, Zafer Abidesi…
Galata Köprüsü bir hafta
boyunca trafiğe kapatılmış.
Yer bildiren özel isimlerde kısaltmalı söyleyiş söz konusu olduğunda, yer adının ilk harfi büyük yazılır.
Hisar’dan, Boğaz’dan, Köşk’e…
Boğaz’ı seyretmenin keyfi bir
başkadır.
Kurum, kuruluş ve kurul adlarının her sözcüğü büyük harfle başlar.
Türkiye Büyük Millet Meclisi, Talim ve
Terbiye Kurulu Başkanlığı, Devlet Malzeme Ofisi, Millî Kütüphane, Çocuk
Esirgeme Kurumu, Atatürk Orman Çiftliği, Çankaya Lisesi, Mavi Köşe Bakkaliyesi,
Yeşilay Derneği, Emek İnşaat, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü…
Yapılan ihaleyi Yeşil İnşaat kazandı.
Kanun, tüzük, yönetmelik, yönerge, genelge adlarının her kelimesi büyük harfle başlar.
Medeni Kanun, Türk Bayrağı Tüzüğü, Telif Hakkı Yayın ve Satış Yönetmeliği…
Kitap, dergi, gazete ve sanat eserlerinin (tablo, heykel, beste vb.) her sözcüğü büyük harfle başlar.
Nutuk, Safahat, Kendi Gök Kubbemiz, Sinekli
Bakkal, Varlık, Resmî Gazete, Hürriyet, Milliyet, Kaplumbağa Terbiyecisi, Leyla
ile Mecnun, Saraydan Kız Kaçırma, Onuncu Yıl Marşı…
Törende Onuncu Yıl Marşı da
okundu.
UYARI: Özel ada dâhil olmayan “gazete, dergi, tablo vb.” sözcükler büyük harfle başlamaz.
Milliyet gazetesi, Türk Dili dergisi, Halı Dokuyan Kızlar tablosu
NOT: Kitap, makale, tiyatro eseri, kurum adı vb. özel adlarda yer alan kelimelerin ilk harfleri büyük yazıldığında “ve, ile, ya, veya, yahut, ki, da, de” sözleriyle “mı, mi, mu, mü” soru eki küçük harfle yazılır. Özel adın tamamı büyük yazıldığındaysa bu sözler ve ekler büyük harfle yazılır.
Mai ve Siyah, Suç ve Ceza, Leyla ile
Mecnun, Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı…
TALİM VE TERBİYE KURULU BAŞKANLIĞI, SAVAŞ VE BARIŞ…
Tarihî olay, çağ ve dönem adları büyük harfle başlar.
İlk Çağ, Yükselme Devri, Millî Edebiyat Dönemi…
Ulusal, resmî ve dinî bayramlarla anma ve kutlama günlerinin adları büyük harfle başlar.
Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı, 19 Mayıs Atatürk’ü Anma Gençlik ve Spor Bayramı, Ramazan Bayramı, Nevruz Bayramı, Miraç Kandili, Anneler Günü, 14 Mart Tıp Bayramı, Hıdırellez…
Kurultay, bilgi şöleni, çalıştay, açık oturum vb. toplantıların adlarında her kelimenin ilk harfi büyük yazılır.
Uluslararası Türk Dili Kurultayı, Kitle İletişim Araçlarında Türkçenin Kullanımı Bilgi Şöleni…
Özel adlardan türetilen bütün kelimeler büyük harfle başlar.
Türklük, Türkçe, İstanbullu, Avrupalılaşmak…
Gezi boyunca Erzurumlu bir arkadaşımız bize eşlik etti.
UYARI : Özel ad kendi anlamı dışında yeni bir anlam kazanmışsa büyük harfle başlamaz.
hicaz (Türk müziğinde bir makam), donkişotluk (gereği yokken kahramanlık göstermeye kalkışma)…
NOT : Para birimleri büyük harfle başlamaz.
avro, dinar, dolar, lira, kuruş, liret…
UYARI: Özel adlar yerine kullanılan “o” zamiri cümle içinde büyük harfle yazılmaz.
Arkadaşımla konuşurken birden o geldi.
Belirli bir tarih bildiren ay ve gün adları büyük harfle başlar.
29 Mayıs 1453 Salı günü, 29 Ekim 1923, 28
Aralık…
YKS 123 Haziran’da yapılacakmış.
UYARI: Belirli bir tarihi belirtmeyen ay ve gün adları büyük harfle başlamaz.
YKS haziranda yapılacakmış.
Tabela, levha ve levha niteliğindeki yazılarda geçen kelimeler büyük harfle başlar.
Giriş, Çıkış, Müdür, Vezne, Otobüs Durağı, Şehirler Arası Telefon, 3. Kat, 4. Sınıf, 1. Blok…
Kitap, bildiri, makale vb.nde ana başlıktaki kelimelerin tamamı, alt başlıktaki kelimelerin ise yalnızca ilk harfleri büyük olarak yazılır.
UYARI: Kitap, dergi vb.nde bulunan resim, çizelge, tablo vb.nin altında yer alan açıklayıcı yazılar büyük harfle başlar. Açıklayıcı yazı, cümle niteliğinde değilse sonuna nokta konmaz.
1. Kurtuluş Savaşı √
2. Zafer meydanı
3. Türk dil Kurumu
4. Azerbaycan √
5. Ömer seyfettin
6. Türk √
7. İstiklâl caddesi
8. Fransızca √
9. Mestan sokak
10. Mimar sinan
11. İstanbul √
12. Ahmet bey
13. Yüzbaşı Mehmet √
Gelecek derse hazırlık amaçlı öğrencilerden Tamburi Cemil Bey’i araştırmaları istenecek.
3. BÖLÜM
Ölçme-Değerlendirme
Aşağıdaki cümlelerde büyük harflerin kullanıldığı durumları yazınız.
1. Bugün hava yağışlı. Ak akçe kara gün içindir.
YAZ:
2. Korkma, sönmez bu şafaklarda yüzen al sancak!
Sönmeden yurdumun üstünde tutan en son ocak.
YAZ:
3. Mustafa Kemal ATATÜRK, Kazım KARABEKİR, Ömer SEYFETTİN…
YAZ:
Dersin Diğer Derslerle İlişkisi
Okurken yorum yapabilme, problem çözme, düşündüğünü tasarlama, yazarken imla ve noktalamaya diğer derslerde de dikkat etmeleri sağlanır.
Türkçe Öğretmeni | 15.01.19 |
Sefa AVCILAR | Okul Müdürü |
2018-2019 eğitim öğretim yılı 5. sınıf 5. temanın (Milli Kültürümüz) “FORSA” adlı metni günlük ders planını buradan indirebilirsiniz.