2019-2020 eğitim öğretim yılı 6. Sınıf 6. temanın (Milli Kültürümüz) “ANADOLU” adlı metninin günlük ders planını sayfanın sonunda bulunan linkten indirebilirsiniz.
1. BÖLÜM
Ders : Türkçe
Sınıf : 6
Temanın Adı / Metnin Adı : MİLLİ KÜLTÜRÜMÜZ / ANADOLU
Konu : Anahtar kelimeler
Metnin bölümleri
Geleneksel oyunlarımız
Hikaye yazma
Görsel yorumlama
Çekim ekleri
2. BÖLÜM
Öğrenci Kazanımları /Hedef ve Davranışlar
OKUMA
T.6.3.1. Noktalama işaretlerine dikkat ederek sesli ve sessiz okur.
T.6.3.2. Metni türün özelliklerine uygun biçimde okur. Öğrencilerin seviyelerine uygun, edebî değeri olan şiirleri ve kısa yazıları türünün özelliğine göre okumaları ve ezberlemeleri sağlanır.
T.6.3.5. Bağlamdan yararlanarak bilmediği kelime ve kelime gruplarının anlamını tahmin eder. b) Öğrencinin öğrendiği kelime ve kelime gruplarından sözlük oluşturması teşvik edilir.
T.6.3.7. Çekim eklerinin işlevlerini ayırt eder. İsim çekim ekleri (çoğul eki, hâl ekleri, iyelik ekleri ve soru eki) üzerinde durulur.
T.6.3.17. Metinle ilgili soruları cevaplar. Metin içi ve metin dışı anlam ilişkileri kurulur.
T.6.3.18. Metinle ilgili sorular sorar.
T.6.3.21. Metnin içeriğine uygun başlık belirler.
T.6.3.25. Metinler arasında karşılaştırma yapar. Metinlerin tema, konu, olay örgüsü ve karakterler açısından karşılaştırılması sağlanır.
T.6.3.27. Şiirin şekil özelliklerini açıklar. Şiirde kafiye, redif gibi ahenk unsurları üzerinde durulur, bunların türlerine değinilmez.
KONUŞMA
T.6.2.2. Hazırlıksız konuşma yapar.
T.6.2.3.Konuşma stratejilerini uygular. Serbest, güdümlü, yaratıcı, hafızada tutma tekniği ve kelime kavram havuzundan seçerek konuşma gibi yöntem ve tekniklerin kullanılması sağlanır.
T.6.2.4. Konuşmalarında beden dilini etkili bir şekilde kullanır.
YAZMA
T.6.4.3. Hikâye edici metin yazar.
a) Öğrencilerin zaman, mekân, şahıs ve olay unsurlarını belirlemeleri, hikâyenin serim, düğüm ve çözüm bölümlerinde anlatacaklarının taslağını oluşturmaları sağlanır.
b) Öğrenciler yazım kılavuzundan yararlanmaları ve yeni öğrendiği kelimeleri kullanmaları için teşvik edilir.
T.6.4.4. Yazma stratejilerini uygular. Güdümlü, serbest, kontrollü, tahminde bulunma, metin tamamlama, bir metni kendi kelimeleri ile yeniden oluşturma, boşluk doldurma, grup olarak yazma gibi yöntem ve tekniklerin kullanılması sağlanır.
Öğretme-Öğrenme-Yöntem ve Teknikleri
Okuma, anlatım, açıklamalı okuma ve dinleme, soru cevap, açıklayıcı anlatım, inceleme, uygulama
Kullanılan Eğitim Teknolojileri-Araç, Gereçler ve Kaynakça // * Öğretmen * Öğrenci
İmla kılavuzu, sözlük, deyimler ve atasözleri sözlüğü, EBA, İnternet, deyim hikayeleri akıllı tahta…
Öğretme-Öğrenme Etkinlikleri
Dikkati Çekme
“Anadolu renklerin her türüne sahip bir yerdir?” cümlesi tahtaya yazılacak ve öğrencilerin dikkati çekilerek ne denmek istendiği sorulacak.
Güdüleme
Öğrencilere yaşadığımız Anadolu’nun birçok kültüre ev sahipliği yaptığı söylenecek. Her bölgenin kendine ait gelenek göreneklerinin olduğu ve bütün bunlar Anadolu’nun rengarenk bir kültüre sahip olduğu açıklanacak. Sonra öğrencilerden sayfa 172’deki “ANADOLU” adlı şiiri açmaları istenecek.
Gözden Geçirme
“Ülkemizin en çok beğendiğiniz özelliğine olabilir?” sorusu sorularak öğrencilerin fikirleri alınacak.
Derse Geçiş
- Gözden geçirme bölümünde öğrenciler fikirlerini söyledikten sonra öğrenciler şiiri bir kez sessiz okuyacaklar. Anahtar kelimeleri belirlemeleri istenecek.
- Metin sonra sesli okunması sağlanacak. Şiir okuma yöntemlerine uygun olarak vurgu ve tonlamaya dikkat etmeleri sağlanacak.
- Anahtar Kelimeler: Anadolu, millet, kahraman, gazi, fetih, Türk, ana kucağı
- Anlamını bilmedikleri kelimeler bulunacak. Anlamlarıyla beraber sözlük defterine yazılacak.
1. Etkinlik
Bu etkinlikte metinde geçen kelimelerin anlamları verilmiş olan bulmacada kelimeler uygun yerlere yazılacak.
Soldan Sağa:
- Tasa, kaygı, üzüntü. GAM
- Büyük ve süslü çadır, çerge. OTAĞ
- Bir süre ayrı kaldığı bir yere veya yakınlarına kavuşma. SILA
- Elmas, yakut vb. değerli taşlar, mücevher. CEVAHİR
- Baş, kafa. SER
- Yıkık, harap. VİRAN
- Ermiş. EREN
- Kenar, köşe, yer. BUCAK
Yukarıdan Aşağıya:
- Keskinleştirilmiş, bilenmiş. ZAĞLI
- Ev, aile, soy. OCAK
- Baş, başkan, reis. SERVER
- Aşiret, boy. OYMAK
- Göğüs, gönül, yürek. SİNE
- Sınır. HUDUT
- Sağlam, güçlü ve iyi gelişmiş. GÜRBÜZ
2. Etkinlik
Metinle ilgili sorular cevaplanacak. B kısmında öğrenciler kendileri açık uçlu iki soru hazırlayacaklar. 1. Şiirde kullanılan görseller Anadolu’nun hangi özelliklerini yansıtmaktadır?
Kültürünü ve turistik yerlerini yansıtmaktadır.
2. Şair, “ Bize ana kucağıdır o eller.” ifadesiyle ne anlatmak istemiştir? Açıklayınız.
İnsanlar bebekliklerinde kendilerini güvende hissettikleri tek yer annelerinin kucaklarıdır. Şair de Anadolu’yu bu yönüyle ana kucağına benzetmektedir.
3. Sizce toplulukları millet yapan değerler nelerdir?
Kültür, tarih, konuşulan dil, din, vatan toprağı.
3. Etkinlik
Bu etkinlikte şiirimizle ilgili sorular cevaplanacak.
A) Şair, şiirle başlık arasında nasıl bir ilişki kurmuştur? Açıklayınız.
Şair şiirinde Anadolu’yu ve ona duyduğu sevgiyi anlattığı için başlığı Anadolu olarak belirlemiş.
B) Bu şiirin şairi siz olsaydınız başlığınız ne olurdu? Başlık önerilerinizi yazınız.
…
4. Etkinlik
Bu etkinlikte sonuç bölümü verilen metnin bütünlüğü oluşturacak şekilde giriş ve gelişme bölümleri öğrencilerce yazılacak.
.
.
Bütün bunlar bizim kültürümüzün zenginlikleridir. Bu kültür zenginliği Türkiye’yi dünyada eşsiz bir ülke yapmaktadır. Bize düşen görev ise bu zenginliğe sahip çıkmak ve kültürümüzü daha da yüceltmektir.
5. Etkinlik
Öğrenciler bu etkinlikte yer alan oyunları inceleyecek ve sınıf ortamında oynanabilecek bir oyun öğrencilere oynatılacak.
Mendil Kapmaca
İki gruba ayrılarak oynanır. Gruplar tek sıra hâlinde karşı karşıya gelirler. Oyun yöneticisinin elinde tuttuğu mendil, her gruptan gelen birer oyuncunun “Başla!” komutundan sonra mendili kapmasıyla oyuncunun çevresinden dolanarak mendili oyunun yöneticisine getirir. Bu oyun, mendili ilk kapan oyuncuya ikinci kez sıra gelene kadar devam eder. Sırası önce gelen grup, oyunu kazanmış olur.
Kulaktan Kulağa
Oyuna katılacak bütün oyuncuların yan yana oturmaları gerekmektedir. Sıranın ucunda oturan oyuncu, yanındaki arkadaşının kulağına herhangi bir cümle fısıldar. Bu oyuncu da duyduğu cümleyi diğer yanındaki arkadaşının kulağına tekrar eder. Bu, böylece sıranın sonuna kadar gider. Sıranın sonundaki oyuncu duyduklarını yüksek sesle tekrarlar. Daha sonra ilk oyuncu oyunun başında söylediklerini yeniden ama bu kez yüksek sesle söyledikten sonra son oyuncuya ulaşana kadar sözün ne kadar değiştiği ortaya çıkar.
Selçuk YILDIRIM
6.Etkinlik
Etkinlikte bulunan iki şiir karşılaştırılacak ve aralarındaki benzerlik ve farklılıklar belirlenecek.
ANADOLU
(…)
Rıza, canım o ellere kurbandır.
Sinesinde yatan, atan, anandır.
Anadolu asıl eski vatandır.
Anamızın kucağıdır o eller.
Rıza Tevfik BÖLÜKBAŞI
KARDEŞİM
(…)
Tabiata Veysel Âşık
Topraktan olduk gardaşık
Aynı yolcuyuz yoldaşık
Sen yolcusun ben bac’ mıyım?
Aşık Veysel ŞATIROĞLU
*Bac: Değersiz, kıymeti olmayan, önemsiz.
Benzer Yönleri
- Her iki şiirde de kafiye vardır.
- Her iki şiirde de şairler isimlerine yer vermişlerdir.
Farklı Yönleri
- “Anadolu” şiirinde günümüz İstanbul Türkçesi kullanılmıştır. “Kardeşim” şiirinde şiveli bir dil kullanılmıştır.
- “Anadolu” şiirinde üç dize kendi aralarında kafiyeliyken “Kardeşim” şiirinde iki dize aralarında kafiyelidir.
7.Etkinlik
Bu etkinlikte bulunan görselden yola çıkarak görsel okuma yapılacak. Görselin öğrencilerin zihninde uyandırdığı duygu ve düşüncelerden hareketle öğrenciler bir hikaye yazacaklar.
8.Etkinlik
Etkinlikte çekim ekleri (Hal ekleri, çoğul ekleri, iyelik ekleri) öğrencilere kavratılacak. Öğrenciler kelimeler ve ekleri örnekteki gibi birleştirecek. Daha sonra cümle içinde bu kelimeleri kullanacaklar.
ÇEKİM EKLERİ
İsimlerin ve isim soylu sözcüklerin sonuna gelerek onları diğer isimlere, edatlara, eylemlere bağlayan; cümle içindeki görevlerini belirleyen, ait oldukları kişileri belirten ve isimlerin çeşitli durumlarını bildiren eklerdir.
Çekim ekleri
şunlardır:
1. Çoğul Eki
2. Durum (Hâl) Ekleri
3. İyelik (Aitlik) Ekleri
1. Çoğul (Çokluk) Eki (-lar / -ler)
<<İsimlerin sayı bakımından birden çok olduğunu belirtir.
Martılar kanat çırptı gökyüzüne.
Şehirler beton yığınına döndü.
<<Çokluk eki, eklendiği sözcüğe çokluk anlamı dışında farklı anlamlar da kazandırır.
Türkler köklü milletlerdendir. (“millet” anlamı)
Beş yaşlarında bir çocuğu var. (“yaklaşık” anlamı)
Bu akşam Bülent Beyler bize gelecekler. (“aile” anlamı)
Sabahları spor yaparım. (“her” anlamı)
2. Durum (Hâl) Ekleri (-i, -e, -de, -den)
İsimlere belirtme, yönelme, bulunma ve ayrılma anlamı katan eklerdir. Dört başlıkta incelenir:
a) Belirtme durumu eki (-i / -ı / -u / -ü)
<<Eylemdeki işten, hareketten, oluştan etkilenen varlığı belirtir. Bu eki alan sözcük, cümlede belirtili nesne olur.
Evi boyadım.
Avcı balığı yakaladı.
Külü üstüme savurdu.
<< Türkçede iki tane “-i” eki vardır:
-i: belirtme durumu
eki: Kalem-i aldı. (Neyi aldı?)
-i: iyelik eki: (onun) kalem-i
b) Yönelme durumu eki:(-e / -a)
<<İsme getirilen “-a, / -e” hâl ekidir.
Hafta sonu pazara gittim.
Erikleri üç liraya aldım.
Sabaha dönerim.
c) Bulunma durumu eki: (-de / -da / -te / -ta)
<<İsimlere “-da / -de / -ta / -te” ekleri getirilerek yapılır. Durum, zaman ve yer bildirir.
Defterimi evde unuttum.
Yetmişinde kadından ne istedin?
Kitabı bir solukta okudum.
Okullar bu yıl da eylülde açılacak.
NOT: Bulunma durumu eki, bağlaç olan “de / da” ile karıştırılmamalıdır. Bulunma durumu eki olan “-de / -da” birleşik; bağlaç ve ilgeç olan “de / da” ise daima ayrı yazılır.
Telefonum kardeşimde kaldı.
Sinemaya kardeşim de gelmek istiyor.
d) Ayrılma (Çıkma) durumu eki: (-den / -dan / -ten / -tan)
<< İsimlere “-dan / -den / -tan / -ten” ekleri getirilerek yapılır. Yer, zaman, sebep ve karşılaştırma bildirir.
O, yemeğini her gün evden getirir.
Sıcaktan bayıldı. Yorgunluktan uyuyakalmış.
Kardeşinden daha çalışkan.
İzmir’e akşamdan gidelim.
3. İyelik (Aitlik) Ekleri (-m, -n, -i, -miz, -niz, -leri)
İsimlere gelerek onların kime veya neye ait olduğunu belirten eklerdir. Şahıslara göre çekimlenir.
(benim) defterim
(senin) defterin
(onun) defteri
(bizim) defterimiz
(sizin) defteriniz
(onların) defterleri
Evimizin küçük bir bahçesi var.Gömleğimin düğmesi kopmuş.
NOT: İyelik eklerini belirtme hal eki ile karıştırmamak gerekir.
Evi yeni aldık. (o evi)
Evi çok büyükmüş. (onun evi)
Bu iki sözcükte de “-i” eki var. Hangisi iyelik, hangisi hâl anlamak için şu soruyu sorabiliriz: “Kimin evi?”
Bu soruyu sorduğumuzda ikinci cümlenin cevap verdiğini ve “Onun evi büyükmüş.” şeklinde söylenebildiğini görüyoruz. Öyleyse “-i” eki ikinci cümlede iyelik eki, birinci cümlede ise “Neyi aldık?” sorusuna cevap verdiğinden “-i” hâl eki olarak kullanılmıştır.
Ayrıca “-i” eki almış
sözcüğün başına “onun” sözcüğü getirerek de bunu anlayabiliriz.
(Onun) “Evi yeni aldık.” olmuyor, ama
(Onun) “Evi çok büyükmüş.” oluyor. Demek ki ikinci cümledeki “-i”
eki, iyelik ekidir.
Hal Eki Alanlar
- yurdu
- Bize
- soyunu
- Anadolu’dan
- meydanda
- yaylasında
Çoğul Eki Alanlar
- Osmanlılar
- Ataların
- Kahramanlar
- eller
- gaziler
- Memleketler
İyelik Eki Alanlar
- Osman’ın
- Tuğrul Bey’in
- Milletimiz
- Ataların
- Erenlerin
>> Gelecek derse hazırlık amacıyla bir yemek yapılışı araştırmaları için öğrencilere görev verilecek.
3. BÖLÜM
Ölçme-Değerlendirme
Aşağıdaki kelimeleri hal eklerine uygun olarak yazınız.
| YALIN HALİ | BELİRTME HALİ | YÖNELME HALİ | BULUNMA HALİ | AYRILMA HALİ |
| Kitap | ||||
| Masa | ||||
| Sıra | ||||
| Yorgan |
Dersin Diğer Derslerle İlişkisi
Okurken yorum yapabilme, problem çözme, düşündüğünü tasarlama, yazarken imla ve noktalamaya diğer derslerde de dikkat etmeleri sağlanır.
| Türkçe Öğretmeni | 02.03.20 |
| Sefa AVCILAR | Okul Müdürü |
2019-2020 eğitim öğretim yılı 6. Sınıf 6. temanın (Milli Kültürümüz) “ANADOLU” adlı metninin günlük ders planını buradan indirebilirsiniz.
