5. Sınıf “REÇETE” Metni Günlük Ders Planı

Genel Manşet Türkçe 5. Sınıf Günlük Planlar

2018-2019 eğitim öğretim yılı 5. Sınıf 8. tema (DOĞA ve EVREN), “REÇETE” adlı metnin günlük ders planını buradan indirebilirsiniz. 

1. BÖLÜM

Ders                                       : TÜRKÇE

Sınıf                                       : 5

Temanın Adı / Metnin Adı     : DOĞA ve EVREN / REÇETE  

Konu                                      :          Eş Anlamlı ve Zıt Anlamlı Kelimeler

                                                          Metin Karşılaştırma

                                                          Yorum Yapma

                                                          Ses Olayları

                                                          Hikaye Tamamlama

2. BÖLÜM                                                                                                                                                

Öğrenci Kazanımları /Hedef ve Davranışlar

OKUMA

Akıcı Okuma

T.5.3.1. Noktalama işaretlerine dikkat ederek sesli ve sessiz okur.

T.5.3.2. Metni türün özelliklerine uygun biçimde okur.

T.5.3.4. Okuma stratejilerini kullanır.

Söz Varlığı

T.5.3.5. Bağlamdan yararlanarak bilmediği kelime ve kelime gruplarının anlamını tahmin eder.

T.5.3.6. Deyim ve atasözlerinin metne katkısını belirler.

T.5.3.7. Kelimelerin eş anlamlılarını bulur.

T.5.3.8. Kelimelerin zıt anlamlılarını bulur.

Anlama

T.5.3.12. Metin türlerini ayırt eder.

T.5.3.14. Metnin ana fikrini/ana duygusunu belirler.

T.5.3.18. Metinle ilgili sorular sorar.

T.5.3.19. Metinle ilgili sorulara cevap verir.

T.5.3.21. Görsellerden ve başlıktan hareketle okuyacağı metnin konusunu tahmin eder.

T.5.3.22. Görsellerle ilgili soruları cevaplar.

T.5.3.26. Metni oluşturan unsurlar arasındaki geçiş ve bağlantı ifadelerinin anlama olan katkısını değerlendirir.

KONUŞMA

T.5.2.1. Hazırlıklı konuşma yapar.

T.5.2.2. Hazırlıksız konuşma yapar.

T.5.2.3. Konuşma stratejilerini uygular.

T.5.2.4. Konuşmalarında beden dilini etkili bir şekilde kullanır.                  

T.5.2.6. Konuşmalarında uygun geçiş ve bağlantı ifadelerini kullanır.

YAZMA

T.5.4.3. Hikâye edici metin yazar.

T.5.4.4. Yazma stratejilerini uygular.

T.5.4.5. Büyük harfleri ve noktalama işaretlerini uygun yerlerde kullanır.

T.5.4.7. Yazılarını zenginleştirmek için atasözleri, deyimler ve özdeyişler kullanır.

T.5.4.9. Yazdıklarını düzenler.

T.5.4.11. Yazılarında ses olaylarına uğrayan kelimeleri doğru kullanır.

T.5.4.12. Yazdıklarında yabancı dillerden alınmış, dilimize henüz yerleşmemiş kelimelerin Türkçelerini kullanır.

Öğretme-Öğrenme-Yöntem ve Teknikleri

Okuma, bölerek okuma, açıklayarak okuma, inceleme, günlük hayatla ilişkilendirme ve günlük hayattan örnekler verme

Kullanılan Eğitim Teknolojileri-Araç, Gereçler ve Kaynakça // * Öğretmen  * Öğrenci

İmla kılavuzu, sözlük, deyimler ve atasözleri sözlüğü, EBA, İnternet,  deyimler, kütüphane…

Öğretme-Öğrenme Etkinlikleri

Dikkati Çekme

Öğrencilere havaların artık ısındığından, iyice doğanın kendine geldiğinden bahsedilecek (Ders bahçede dahi işlenebilir). Her ilk bahar doğanın bir değişim ve yenilenmeye girdiği öğrencilere anlatılacak.

Güdüleme

Öğrencilere “Bu hafta “DOĞA ve EVREN” adlı 8. temamızın  ikinci metni, sayfa 228’de yer alan “REÇETE”  adlı metni işleyeceğiz” diyerek öğrencilerden kitaplarını açmaları istenecek. “Bu metinle beraber yazarımız Mustafa KUTLU’ dan harika bir reçete alacağız. Hatta uygulayabilirsek mutlu bireyler olacağız.” diyerek bölüm tamamlanacak.   

Gözden Geçirme

“Günümüzde doğa ve insan ilişkisi nasıldır?” sorusu sorularak öğrencilerin cevapları alınacak. Kısa bir tartışma ortamı oluşturulacak.

Derse Geçiş

  1. Metinle ilgili görseller incelenecek görsel okuma yapılacak.
  2. Metnin bir kez sessizce herkes tarafından okunması sağlanacak. Bu esnada bilinmeyen kelimeler tespit edilecek. Bulunan kelimeler tahtaya yazılacak. TDK sözlük akıllı tahtadan açılarak anlamları sözlük defterine beraber yazılacak.
  3. Metin ikinci kez sesli olarak okunacak. Bölerek okuma yöntemi uygulanacak. Bu okuma sonrasında anahtar kelimeler belirlenecek.
  4. Anahtar Kelimeler : şehir, hazırlık, kırlar, kuşlar, dere şırıltısı, gül, kainat, manevi gıda, nefes almak

1. Etkinlik

Okuma esnasında belirledikleri  ve sözlük defterine kaydettikleri anlamını bilmedikleri kelimeleri bu etkinliğe tekrar yazacaklar.

2. Etkinlik

Metinden yola çıkarak sorular cevaplanacak.

1. Mevsimlere göre hazırlıklar nasıl yapılır? Sizin çevrenizde de mevsimlere göre hazırlıklar yapılır mı?

Kış mevsimi için, kışın bulamayacağımız sebzelerden turşu ve konserve, meyvelerden reçel, komposto vs. yapılır. Soğuk havalar için odun, kömür hazırlanır. Bacalar temizlenir. Çatılar aktarılır. Yaz mevsimi için de kışın yapılamayan işler için hazırlıklar yapılır.

2. Metinde geçen “Şöööyle ufka doğru bakınız, ‘ufuk turu’ denilen şey ne imiş anlayınız.” cümlesinde yazarın bahsettiği “ufuk turu” ne demektir?

Ufku izlemek, ufukta olan manzarayı uzun uzun seyretmek.

3. Yazara göre metinde, doğada vakit geçirildiği takdirde insanın içindeki tüm dertlerden ve sıkıntılardan kurtulacağı anlatılmaktadır. Yazarın bu düşüncesine katılıyor musunuz? Neden?

4. Yazarın, insanın kendisini yenilemesi için verdiği reçeteyi kısaca anlatınız.

Kırlardan bazı otlar toplamak, otlara sırtüstü uzanmak, doğadaki sesleri dinlemek, derelerde, pınarlarda temizlenmek, yüksek bir tepeden ufku seyretmek, keçi sütü içmek, çiçek toplayı kurutmak, gül koklamak, dostları ve hastaları ziyaret etmek.

5. Metinde geçen “maneviyat gıdaları” sözünü yorumlayınız.

3. Etkinlik

Eş ve zıt anlamlı kelimeler yan kısımdaki kelimelerle eşleştirilecek.

[3] doğa
[7] rüzgar
[  ] ev
[6] pis
[5] tür
[2] yer
[4] bayat
[8] yukarı
[1] okul
[  ] bahçe

4. Etkinlik

Akıllı tahtadan Barış Manço’nun “Nane Limon Kabuğu” şarkısı dinlenecek. Sonra sorular cevaplanacak.

https://www.youtube.com/watch?v=f8TZJHuNImc
Nane Limon Kabuğu

“Nane Limon Kabuğu” şarkısında geçen tarifte neler bulunduğunu yazınız.

Nane, limon, zencefil, hatmi çiçeği, çörek otu, tarçın,

“Nane Limon Kabuğu” şarkısıyla “Reçete” metni arasında nasıl bir benzerlik vardır?

Nane limon kabuğu şarkısında kış aylarında hastalanınca kullanacağımız bir tarif verilmektedir. Reçete metninde de insanın ruh sağlığı için bir reçete verilmektedir.

5. Etkinlik

Yazarın reçete yazma sebebine katılıp katılmadıkları sorgulanacak. Önce yorumları sözlü olarak alınacak sonra bunları ilgili yere yazmaları istenecek

6.Etkinlik

Koyu yazılan kelimelerdeki ses olayları belirlenecek.

Ünsüz Sertleşmesi (Ünsüz Benzeşmesi)

Türkçede sert ünsüzle biten bir sözcüğe yumuşak ünsüzlerden “c, d, g” ile başlayan bir ek geldiğinde, ekin başındaki ünsüz değişerek sertleşir. Bu ses özelliğine ünsüz uyumuünsüz sertleşmesi veya ünsüz benzeşmesi denir. Bu ses olayına ünsüz benzeşmesi denmesinin sebebi, kelime sonundaki sert ünsüzün, yanına gelen yumuşak ünsüzü kendine benzetmesidir.

Sert Ünsüzler: ç, f, h, k, p, s, ş, t (Sert sessizleri FıSTıKÇı ŞaHaP olarak kodlayabiliriz.)

Yumuşak Ünsüzler: c, d, g, b, ğ, j, l, m, n, r, v, y, z

yavaş – ca   →  yavaş – ça
unut – gan  →  unut – kan

Fatih’ten bisikletini istemişti.
Irmaktan yavaşça geçmişti.
Bitkiler ışığını güneşten alır.

Ünsüz Yumuşaması

Türkçede sert ünsüzlerden “p – ç – t – k” biten bir sözcüğe ünlü ile başlayan bir ekgetirildiğinde, bu sözcüğün sonundaki ünsüz yumuşayarak “b – c – d – g”ye dönüşür. Bu kurala ünsüz değişimi ya da ünsüz yumuşaması denir.

ağaç – ı       →  ağacı
kağıt – ı      →  kağıdı
çocuk  – u   →  çocuğu

Ünlü Düşmesi

Son hecesinde dar ünlü (ı, i, u, ü) bulunan kelimeler ünlüyle başlayan bir ek aldıklarında son hecedeki dar ünlü düşer. Bu olaya sesli (ünlü) düşmesi denir. Sözcükte bir ünlünün düşmesi bir hecenin eksilmesine neden olduğundan ünlü düşmesi, hece düşmesi olarak da adlandırılır.

karın – ı → karnı
beyin – imiz → beynimiz

» oğul – u → oğlu
»
 gönül – e → gönle

Ünlü Daralması

Türkçede “a – e” geniş ünlüleri ile biten fillere “-yor” eki getirildiğinde, fiilin sonundaki geniş ünlüler daralarak “ı – i – u – ü” dar ünlülerine dönüşür. Bu kurala ünlü daralması denir.

Ünlü daralmasında;
a ünlüsü → ı veya u ünlüsüne,
e ünlüsü → veya ü ünlüsüne dönüşerek daralır.

başla    –yor  →  başlıyor

gülme  – yor  →  gülmüyor
susma  – yor →   susmuyor

İlk mektepte okuduk, biliyoruz. Ünsüz Benzeşmesi

Şimdi hâlâ okutuluyor mu bilmiyorum; mesela “sobalarımızı ve turşularımızı kurarız, babam kömür alır, annem hırka örer vb.” diye. Ünlü Daralması

Kırlara çıkınız, kuzukulağı, yemlik, madımak toplayınız. Ünsüz Yumuşaması

Şöööyle ufka doğru bakınız, “ufuk turu” denilen şey ne imiş anlayınız. Ünlü Düşmesi

7.Etkinlik

Serim kısmı verilen hikayenin düğüm ve çözüm kısımlarını öğrenciler tamamlayacak. Hikayeye uygun başlık eklemeleri hatırlatılacak.

3. BÖLÜM                                                                                                                                                                                     

Ölçme-Değerlendirme

7. Kelimelerdeki ses olaylarını bulunuz.

kabuğu

bekliyor

omzunda

soğuğa

Dersin Diğer Derslerle İlişkisi

Okurken yorum yapabilme, problem çözme, düşündüğünü tasarlama, yazarken imla ve noktalamaya diğer derslerde de dikkat etmeleri sağlanır.

Türkçe Öğretmeni      29.04.19
Sefa AVCILAR Okul Müdürü  

2018-2019 eğitim öğretim yılı 5. Sınıf 8. tema (DOĞA ve EVREN), “REÇETE” adlı metnin günlük ders planını buradan indirebilirsiniz. 

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir